عایق کاری برودتی
مدیریت مصرف انرژی در ساختمان ها به عنوان یکی از موضوعات بسیار مهم در سراسر دنیا به شمار می رود.دولت ها برای تامین منابع انرژی هزینه ها ی سنگینی را متحمل می شوند، به همین دلیل در سال های اخیر برای جلوگیری از روند تصاعدی مصرف انرژی، قوانین سخت گیرانه ای در کشور های مختلف در این زمینه وضع شده است. در کشور ما نیز این قوانین در قالب مقررات ملی ساختمان به مسئله ی بهینه سازی مصرف انرژی در ساختمان ها پرداخته شده است.
استفاده از عایق های برودتی به عنوان یکی از مهم ترین شاخص های مدیریت مصرف انرژی در ساختمان ها به شمار می رود.
در ادامه با ما همراه باشید تا به معرفی انواع عایق های برودتی ساختمان بپردازیم.
عایق کاری برودتی
اگر توجه کرده باشید، برای جلوگیری از انتقال سرما از محیط درونی ساختمان به محیط بیرونی از عایق برودتی استفاده می شود.عایق کاری برودتی اهمیت بسیار زیادی در صنعت سازه و ساختمان سازی دارد، زیرا از اتلاف انرژی و هزینه های انرژی جلوگیری می کند.
این عایق کاری در بخش های مختلف ساختمان از جمله سقف، کف، دیواره ها و تاسیسات مکانیک مورد استفاده قرار می گیرد، و هریک از آن ها می تواند می تواند نقش مهمی در جلوگیری از هدر رفت انرژی ایفا کند.
از جمله کاربرد های دیگر عایق کاری برودتی می توان به مهار خطرات آتش سوزی در ساختمان ها اشاره کرد. به این ترتیب عایق برودتی می تواند در اتقای ایمنی ساختمان نقش آفرینی کند و نهایتا برای کاهش هزینه های جاری ساختمان ها از نظر صرفه جویی در مصرف انرژی بسیار مهم هستند.
انواع عایق برودتی
غالبا عایق های برودتی از مواد معدنی و پلیمری تولید می شوند. هریک از آن ها با توجه به کاربردی که دارند، در شرایط خاصی تولید می شوند.
در این مقاله ۵ نوع از عایق های برودتی که بیشترین کاربرد را در صنعت ساختمان سازی دارند برای شما معرفی می کنیم.
- عایق های الاستومریک
عایق الاستومریک از جمله عایق های پلیمری برودتی پرکاربرد محسوب می شوند، که دارای ساختار سلولی بسته می باشند. این نوع عایق ها انعطاف پذیری بالایی دارندو در دو حالت رولی و لوله ای تولید و روانه ی بازار می شوند. عایق های رولی با ضخامت ۶ تا ۵۰ میلیمتر و عایق های لوله ای با طول ۲ متر و قطر ۶ تا ۱۱۴ میلیمتر تولید می شوند.
عایق الاستومری از نیتریل فوم تشکیل شده و ضریب مقاومت آن در برابر بخار آب و حرارت بالا می باشد. همچنین این عایق در برابر نفوذ آب و بخار آب بسیار مقاوم است و این موارد را به خود جذب نمی کند.
به دلیل بالا بودن ضریب انتقال حرارتی عایق الاستومری، از این عایق در مکان های مختلفی از جمله تاسیسات ساختمانی، کانال ها، بویلرها، لوله های سرد و گرم، سقف سوله ها، چیلرها، لوله های انتقال نفت و گاز، مخازن، سیستم های تهویه ی مطبوع و صنعت خودرو مورد استفاده قرار می گیرد.
در نظر داشته باشید در کنار تمام مزایایی که در خصوص عایق الاستومریک بیان کردیم، عایق های الاستومریک از امتیازات نامناسب هم برخوردار هستند که می توان به قیمت بالاتر آن نسبت به عایق های برودتی پشم شیشه و پشم سنگ اشاره کرد. همچنین این عایق ها به دلیل ساختار سلولی بسته ای که دارند، اگر در مجاورت طولانی با گرمای زیاد قرار بگیرند، ممکن است به تدریج شکسته و خرد شوند.
- عایق برودتی پشم سنگ
پشم سنگ یکی از انواع عایق های برودتی معدنی است که مدت هاست در ساختمان سازی مورد استفاده قرار می گیرد.
این دسته از عایق ها دارای مزایای منحصر به فردی هستند که از آن جمله می توان به پوشش دهی عایق حرارتی، صوتی و مقاومت در برابر آتش سوزی آن اشاره کرد.
عایق های پشم سنگ ضد آلرژی هستند و هیچ مشکلی برای انسان ایجاد نمی کنند. طول عمر این عایق ها بسیار بالا می باشد و همچنین مقاومت خوبی در برابر مواد شیمیایی، باکتری ها و قارچ ها دارند. این عایق ها به خوبی از ورود و خروج گرما به فضای درونی ساختمان جلوگیری می کنند و تاثیر زیادی در کاهش هزینه های سرمایشی و گرمایشی در هدر رفت انرژی دارند.
عایق های پشم سنگ در انواع رولی، تخته ای، لحافی و پتویی در بازار عرضه می شوند. از عایق های تخته ای معمولا در سقف ها و دیواره ها، از عایق لحافی در کف ساختمان ها و از عایق پتویی برای ایزوله کردن موتورخانه ها استفاده می شود.
- عایق برودتی پشم شیشه
یکی دیگر از عایق های برودتی ساختمان ها که سال هاست مورد استفاده قرار می گیرد، پشم شیشه است.
از جمله مزایا و ویژگی های مثبت پشم شیشه می توان به مقاومت بالای آن در برابر حرارت و آتش اشاره کرد. در صورتی که در معرض حریق و حرارت قرار گیرد، گاز سمی تولید نمی کند و منجر به گسترش آتش نخواهد شد.
پشم شیشه عایق ی سبک است و از آن در عایق بندی سقف، دیواره ها و لوله ها استفاده می شود. علاوه بر این که عایق پشم شیشه به عنوان عایق حرارتی و برودتی در انتقال سرما و گرما به داخل ساختمان جلوگیری می کند، عایق صوتی نیز محسوب می شود و مانع از ورود و خروج اصوات به داخل ساختمان می شود. همچنین از دیگر مزایای این نوع عایق برودتی می توان به وزن بسیار کم ان اشاره کرد.
لازم به یادآوری است که الیاف پشم شیشه ممکن است حساسیت ایجاد کند، به همین دلیل هنگان عایق کاری سطوح باید از ماسک و دستکش استفاده شود.
عایق های برودتی، حرارتی پشم شیشه به منظور عایق کاری لوله ها، سقف ها، دیواره ها، مخازن و کانال های هوایی مورد استفاده قرار می گیرند.
- عایق برودتی پلی استایرن
یکی از انواع عایق های برودتی ساختمان که از مواد پلیمری ساخته می شود، پلی استایرن است. برخلاف دیگر عایق های پلیمری که به طور معمول قابل بازیافت نیستند، پلی استایرن دوستدار طبیعت است زیرا به راحتی قابل بازیافت است و می تواند دوباره مورد استفاده قرار بگیرد، از این رو هیچ گونه عوارضی برای محیط زیست ندارد.
این نوع عایق در بازار با نام فوم xps شناخته می شود.برای استفاده از عایق پلی استایرن می توانید آسوده خاطر باشید زیرا که هیچ گونه عوارضی برای سلامت انسان به همراه ندارد و حساسیت پوستی و تنفسی ایجاد نمی کند. علاوه بر این عایق حرارتی، برودتی بسیار مناسبی است و به منظور جلوگیری از ورود و خروج صدا مورد استفاده قرار می گیرد.
از فوم پلی استایرن برای ایزوله کردن دیوار های دوجداره، انواع سقف ها، کف ساختمان ها، نمای ساختمان، سردخانه ها و ساخت ساندویچ پنل به منظور جلوگیری از انتقال حرارت و برودت استفاده می شود.
- عایق ساختمان پلی اورتان
جدید ترین مدل عایق برودتی ساختمان، پلی اورتان یا پلی یورتان است که به صورت تزریقی در بخش های مختلف ساختمان قابل استفاده است.
از جمله مزایای پلی یورتان این است که به دلیل تزریقی بودن می توان به راحتی بسیاری از نقاط کور ساختمان را که با سایر عایق ها نمی توان پوشش داد،عایق بندی کرد. برای مثال اطراف درب ها و پنجره ها را به دلیل موقعیت های خاص نصب شدن آن ها می توان به راحتی با فوم پلی اورتان عایق کاری کرد.
خبر خوب این است که عایق پلی اورتان در مقابل رطوبت و صدا بسیار مقاوم است، از این رو آن را به عنوان بهترین عایق برودتی ساختمان به شمار می آورند.
عایق پلی اورتان به منظور ایزوله کردن ساختمان ها در برابر رطوبت و صدا نیز استفاده می شود. این عایق در نمای ساختمان، صنایع پتروشیمی، آب و فاضلاب،سقف ها و موتور خانه ها به منظور جلوگیری از انتقال سرما یا گرما مورد استفاده قرار میگیرد.
از مهم ترین نکات مثبت و مزایای عایق پلی اورتان می توان به وزن کم، مقاومت بالا در برابر شکستن، سازگاری با محیط اطراف، قابل اجرا در زمان کوتاه، دوام بالا و انعطاف پذیری بالای آن اشاره کرد.
ویژگی های عایق برودتی
از جمله ویژگی های عایق های برودتی می توان به موارد زیر اشاره کرد :
- عایق های برودتی طول عمر و دوام بالایی دارند.
- این عایق ها در برابر اشعه فرابنفش و نور خورشید مقاوم می باشند.
- عایق های برودتی از انتقال هوا جلوگیری می کنند و در نتیجه اتلاف انرژی را به میزان قابل توجهی کاهش می دهند.
- عدم نفوذ میکروب ها و قارچ ها به عایق عای برودتی
- مقاومت بالای آن ها در برابر عوامل شیمیایی و عوامل فیزیکی
تفاوت عایق های حرارتی و برودتی
همانطور که در تعریف عایق ها اشاره کردیم، عایق های حرارتی و برودتی از اتلاف انرژی جلوگیری می کنند. این دو عایق،عایق های الاستومریک،فومی و یا معدنی هستندکه از هدر رفت انرژی های سرمایی و گرمایی جلوگیری می کنند.
تنها تفاوت این دو عایق این است که عایق های حرارتی در تجهیزات گرمایشی کاربرد داشته و از اتلاف انرژی گرمایی جلوگیری می کند، اما عایق برودتی در تجهیزات سرمایشی کاربرد داشته و از هدر رفت انرژی سرمایی جلوگیری می کند.
عوامل مهم در انتخاب عایق های برودتی
برای اینکه بتوانیم راهنمایی مناسب برای انتخاب عایق برودتی مورد نظر شما باشیم به چند نکته ی مهم در انتخاب عایق برودتی می پردازیم و آن ها را مورد بررسی قرار می دهیم.
- ضریب انتقال حرارت
یکی از مهمترین فاکتورهایی که بر روی انتخاب عایق های برودتی اثرگذار است، ضریب انتقال حرارت می باشد.
این ضریب در واقع نشانگر این است که با افزایش دما میزان اتلاف و انتقال عای شما به چه مقدای است. این ضریب به عوامل مختلفی چون اختلاف بین سطوح مختلف عایق، چگالی عایق حرارتی، برودتی و عمر این عایق وابسته می باشد و با تغییرات این عوامل،ضریب انتقال حرارت تغییر می کند.
معمولا هرچه درجه حرارت بالاتر رود، ضریب انتقال حرارت عایق ها افزایش یافته و این امر باعث افزایش انتقال حرارت و کاهش عملکرد عایق می شود.
- دانسیته یا چگالی
دیگر عامل تاثیر گذار، چکالی ماده ی استفاده شده در ساخت عایق است. با افزایش چگالی ماده در دمای ثابت، ابتدا روند تغییرات ضریب انتقال حرارت کاهش می یابد و پس از آن با اضافه شدن مقدار چگالی، این روند افزایش پیدا می کند.
بنابراین لازم است تا قبل از انتخاب ماده ی مناسب عایق کاری، مقدار بهینه ی دانسیته ی آن در دماهای مختلف اندازه گیری شود.
- عمر کاری بالا
عمر کاری یک عایق برودتی به عواملی چون میزان مقاومت و استحکام این عایق حرارتی، برودتی در مقابل اشعه ی ماورای بنفش نور خورشید ( در صورتی که عایق کاری در محیط باز انجام شده باشد)، مقاومت در برابر رطوبت، عدم رشد قارچ ها، گرد و خاک، سایش و بسیاری از موارد دیگر بستگی دارد که باید از آن ها اطلاع داشته باشید و در هنگام خرید این موارد را در نظر بگیرید.
لازم به ذکر است که عمر زیاد عایق، از خاصیت عایق بودن آن می کاهد.
- ضریب نفوذ رطوبت
یکی از مورد مهم در عایق های الاستومری، رطوبت پذیری و یا مقاومت در برابر رطوبت است، که در اصطلاح به آن permeability گفته می شود.
ضریب نفوذ میزان رطوبت وارد شده به عایق را نشان می دهد. افزایش نفوذ رطوبت می تواند کاهش بازدهی کارکرد عایق حرارتی، برودتی را به بار بیاورد و آن را به مقدار قابل توجهی کاهش دهد. به همین دلیل لازم است عایق برودتی الاستومری حرارتی، برودتی ای را انتخاب کنید که مقدار ضریب نفوذپذیری رطوبت آن در کم ترین حالت ممکن باشد.
- پوشش جوی
عبارت است از مواردی که برسطح خارجی عایق های حرارتی،برودتی نصب شده و عایق را از اثرات جوی، آب و هوایی مانند تابش مستقیم نور خورشید، باران، برف و … و همچنین صدمات فیزیکی و مکانیکی محافظت می کند.
پس می توان با انتخاب پوشش های مناسب برای عایق ها باید از بروز این اتفاق ها جلوگیری کرد. از بهترین عایق ها برای عایق الاستومریک، انواع مختلف آلومینیوم با ضخامت های گوناگون می باشد.
- چگالش
چگالش هنگامی رخ می دهد که بخار سرد شده و تغییر فاز دهد و به مایع تبدیل شود. بنابراین با انتخاب ضخامت مناسب برای عایق باید از ایجاد این فرآیند جلوگیری کرد.
- دمای کارکرد
محدوده دمای کاری عایق شاید مهم ترین شاخصی باشد که در انتخاب نوع عایق نقش مستقیم ایفا می کند. در انتخاب نوع عایق باید دقت شود که محدوده دمای کاری سطحی که قرار است عایق شود درون محدوده دمای کارکرد عایق( که در مدارک فنی سازنده و یا مراجع مختلف ذکر شده است) باشد.
جهت یادآوری، دمای کاری در تعیین هزینه ها و سود عایق کاری نقش مهمی ایفا می کند.
- اشتعال پذیری
برخی شرایط طراحی ایجاب می کند که عایق در مقابل خطراتی چون آتش سوزی دارای حداقل مقاومت و استاندارد باشد. به خصوص در صورتی که عایق برای مکان های مسکونی، تجاری و یا عمومی نظیر بیمارستان ها، کتابخانه ها و … استفاده شوند.
حتما باید استاندارد های مقاومت در مقابل حریق و عدم انتشار گازهای سمی را داشته باشند.
قیمت عایق های برودتی
در خصوص استفاده از عایق حرارتی، برودتی ساختمان دیدگاه محدودیت هزینه نداشته باشید. تردید نکنید که عوامل ناشی از صرفه جویی در مصرف انرژی خیلی زود تر هزینه های شما را در عایق بندی جبران می کند. از طرف دیگر عوامل مختلفی از جمله نوع، ضخامت، ابعاد، اندازه و محل نصب در قیمت خرید و نصب انواع عایق حرارتی، برودتی تاثیر گذار است.
سخن پایانی
در نظر داشته باشید برای انتخاب عایق برودتی حتما باید با کارشناس متخصص مشورت کنید، چرا که موقعیت جغرافیایی، آب و هوایی و کاربرد های ساختمان در انتخاب عایق برودتی بسیار مهم است.
به خاطر داشته باشید که عایق برودتی حکم بیمه ساختمان شما را دارد و عمر مفید ساختمان شما را افزایش می دهد.